Elektrik
piyasasında, yetkili üst kurul olan EPDK, dağıtım şirketlerinin vatandaşa
sunduğu hizmeti değerlendirmekle de görevlidir. Bu niyetle yayımlanmış olan
Elektrik Dağıtımı ve Perakende Satışına İlişkin Hizmet Kalitesi Yönetmeliği
neler içeriyor bir bakalım.
Kalite, 3 başlıkta değerlendirmeye tabi tutulmuş.
a) Tedarik sürekliliği kalitesi,
b) Ticari kalite,
c) Teknik kalite
b) Ticari kalite,
c) Teknik kalite
Tedarik sürekliliği, kullanıcılara (bizlere) ekonomik olarak kabul
edilebilir maliyetlerle ve mümkün olan asgari kesinti süresi ve sıklığı
ile elektrik enerjisi sunabilme kapasitesi olarak tanımlanıyor. Dağıtım
şirketleri tedarik sürekliliğini kurmuş oldukları -uzaktan izleme özellikli-
sistemle takip edip sürekli raporlamak durumunda. Hatta;
Yönetmeliği 17. maddesine göre
(3) Tablo 1 ("kesintiler
tablosudur"), ait olduğu ayı takip eden ay sonuna kadar, ilgili EDAŞ'ın
internet sitesinde yayımlanmaya başlanır. Yayımlanan tabloda, kesintilerin, il ve ilçe bazında listelenmesi sağlanır.
Peki yapıyorlar mı? Bazı dağıtım şirketleri yapıyor,
ama 4 senedir veri yayımlamayan, 5 sene önceki dosya linkleri de çalışmayan
dağıtım şirketi de var (2020 öncesi değerlendirmedir).
Yine Md. 17'de
(5) Dağıtım şirketi; talep etmeleri
halinde kullanıcılara, etkilendikleri kesintilerin Tablo 1 formatındaki
listesini ve bu kesintilerden hesaplanan TKSAYI ve TKSÜRE değerlerini
verir.
Yani vatandaş olarak bölgenizdeki kesinti
kayıtlarını ilgili EDAŞ'tan isteme hakkınız var. Hatta Md.8/4'e göre, diyelim
kesintilerden çok mustaripsiniz ve kanıt istiyorsunuz, buyurun;
(4) Kullanıcı (yani siz); tedarik
sürekliliğini kaydetmek üzere, dağıtım şirketince onaylanmış ölçme ve kayıt
cihazını dağıtım şirketinin kontrolünde ve uygun göreceği biçimde, bağlantı
noktasına veya faturalamaya esas ölçüm noktasına tesis ettirebilir. Bu
cihazların kayıtları, kullanıcının talebi üzerine dağıtım şirketi ile birlikte
okunur ve dağıtım şirketi tarafından kendi kayıtları ile birlikte değerlendirilerek
bu Yönetmelik uyarınca ödenecek tazminatların hesaplanmasında kullanılacak
kesinti süre ve sayılarının belirlenmesinde dikkate alınır.
Buraya kadar tedarik sürekliliğinden
konuştuk, ticari kalite pek alanımıza girmiyor ama teknik kaliteye de değinmeden
geçmeyelim. EPDK, dağıtım şirketlerinin her mahallede olmasa da, yönetmelikte
gösterilen sayıda noktada teknik kalite kayıt cihazı kurmasını şart
koşuyor. Bu nokta sorunlu bir nokta ise cihazın oradan sökülmesine de müsaade
etmiyor. Yani A+++ diye heves ettiğiniz buzdolabınız 6 ayda servise gitti
servis, "şebekeden bu" diyerek midenizi bulandırdı ise yönetmelik
teknik kalite kriteri ile belki size merhem olabilir. Sizin enerji aldığınız
şebeke kısmında teknik kaliteyi kaydeden cihaz olabilir.
Yönetmelik, niyet olarak vatandaşı koruyor
görünüyor ama acaba uygulamada öyle midir? Dağıtım şirketi, kendi aleyhine olan
delili -kendi hukuk bürosu kanalı ile- mahkemelere sunar mı? EPDK'nın personeli bu
kadar büyük işin altından kalkar da kaliteyi bozanlarla bozuşur mu kocaman soru
işaretidir.
Güncelleme:
Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği (EPTHY), tüketici, tedarikçiler ve/veya dağıtım şirketleri arasındaki iş ve işlemlere esas asgari standartları belirlemek için oluşturulmuştur. İçeriğinde, sayaçlar, okuma ve faturalama, tüketici hakları, kaçak elektrik tespiti ve süreçleri vb. konular açıklığa kavuşturulur. Kaçak elektrikle ilgili 7. bölüm, bilirkişilerin sık başvurduğu bir kaynaktır.
Ülkemizde EPDK, RTÜK vb üst kurulların varlığı ve verimliliği haklı olarak tartışılmaktadır. İzmir Alsancak'ta iki kişinin elektrik şoku ile can verdiği olayda, taraflar sorumluların arasına EPDK'nın da eklenmesi gereğini öne sürmektedirler. EPDK ve Enerji Bakanlığı kuşkusuz bu konunun tarafıdır. Bu konuda daha detaylı bir metin okumak için şuradan devam edebilirsiniz.